5 vragen aan Edzo Bindels

Willemspoort Zuid grenst aan het natuurgebied de Vughtse Gement. Voor Edzo Bindels, stedenbouwkundige en partner bij het Rotterdamse bureau West 8, bood deze plek kansen om stad en natuur met elkaar te verbinden en daarmee het project meer bezieling te geven.

1. Wat is er zo uniek aan deze locatie?

“Den Bosch vind ik een heel bijzondere stad, want het is één van de weinige steden waar de binnenstad grenst aan een uniek stuk landschap. Hier zijn we in staat om de stad aan de rand van het landschap te versterken en natuur te integreren. Voor ons was het een enorme uitdaging om de verbinding met het landschap vorm te geven, omdat we hier een hoge dichtheid met veel woningen moesten creëren. Dan ontstaat al snel het gevoel dat je een aantal woningen niet op het landschap kunt oriënteren. Door een groen centraal hof te ontwerpen, een soort verstild gebied in de stad, ontstond er een plek waar je óók fijn aan kunt wonen.”

2. Hoe is het idee van de groene binnenhoven ontstaan?

“We kwamen tot de conclusie dat we de verbinding met de Gement in een paar stapjes moesten vormgeven. Zo komt er een mooie trap vanaf de Gement richting het project. Vanuit daar loop je een unieke binnenwereld binnen in de vorm van groene binnenhoven. Deze hoven zijn met elkaar verbonden en zijn toegankelijk via poorten en trappen. Het is er autoluw en het ovale ontwerp van het centrale hof creëert een echt middelpunt. Het is er straks heel groen, omdat we bomen in de volle grond kunnen planten. We proberen, zover het mogelijk is, een klein stukje Gement tot de voordeur van de woningen te brengen. Met deze stedenbouwkundige oplossing konden we woningen ofwel aan de hof oriënteren, of met uitzicht op De Gement. Een soort tweetrapsraket in relatie tot het landschap.”

3. Wat waren in het ontwerp de grootste stedenbouwkundige uitdagingen?

“Het project ligt naast het Jeroen Bosch Ziekenhuis, dat goed bereikbaar moet blijven en waar bezoekersstromen goed georganiseerd moeten worden. De andere uitdaging was het inpassen van een grote hoeveelheid woningen op een relatief klein gebied. We hebben gezocht naar een hoogstedelijk ensemble met het landschap voor de deur, maar waar de stedelijkheid en alle voorzieningen letterlijk om de hoek liggen. Een derde aspect waar we rekening mee moesten houden is Willemspoort Noord, waar al mensen wonen. We wilden een ontwerp maken waarbij ook deze bewoners een mooi uitzicht behouden.”

4. Hoe zorg je dat mensen hier echt gaan samenleven?

“Vanaf het begin speelden we met het idee dat we hier een soort buurtschap wilden creëren. De binnenhoven gaf ons de mogelijkheid om een publieke ruimte te maken voor alle woningen in het plan. Een plek om elkaar te ontmoeten. Er komt bijvoorbeeld ook een paviljoen met een keuken die bewoners kunnen gebruiken voor een borrel. Verder kent het plan een grote diversiteit aan woningtypes voor jongeren, ouderen, gezinnen, alleenstaanden en er komt een mix van dure koopwoningen en sociale huurwoningen. Willemspoort Zuid is niet één gebouw, het zijn verschillende gebouwen. Daardoor voelt het project niet zo massaal aan. Het worden gebouwen met verschillende karakters, die naast elkaar staan aan een mooi groen hof. Door de eigen identiteit kunnen bewoners straks zeggen; ‘kijk, hier in dit gebouw woon ik’. Het mengen van functies, types en doelgroepen interesseert ons. Zo maak je een stuk stad wat over 50 jaar nog waarde heeft.”

5. Waar ben je het meest trots op?

“Willemspoort Zuid is niet alleen mooi wonen met uitzicht, maar ook wonen met elkaar. Het is een gesamtkunstwerk; een ontwerp waar zowel op de schaal van de stad als op detailniveau over is nagedacht. We maken van onze creatie één geheel, wat de levensstijl en de kwaliteit van leven van de toekomstige bewoners zal bevorderen. Van landschapsarchitectuur, planologie en ecologie tot de bouwmethode, de architectuur en kunstenaars van Cor Unum; alle disciplines komen bij elkaar in dit project. Dat is ook gelijk het mooie aan dit werk; je maakt het niet alleen, maar met elkaar.”